Saturday, 23 May 2020

Present Situation in the Rural Areas during these Lockdown Period || Stay Home Stay Safe


Dhananjay Baro Performance at Bodo Sahitya Sabha Conference


Phukan Baro sings Alaioran || मुंदांखा बर' आर्टिस फुकन बर'नि "आलाइअरन" मेथाइ रोजाबनाय || the 59th Annual Conference Bodo Sahitya Sabha


लकदाउन || Lockdown and all about it


लकदाउन
दानसोरां बर’

लकदाउननि ओंथिया जाबाय थालाबन्ध एबा गोरलै रावआव न’निफ्राय बायजोआव ओंखारनो मोनि । लकदाउनआ मोनसे रोखोमनि इमारजेन्सि बेबस्था जायखौ मायबा मोनसे जोबोद गेदेर खैफोद एबा महामारिनि समाव मावफुंनाय जायो। जाय जायगाखौ लकदाउन खालामनाय जायो बे जायगानि मानसिफोरा न’निफ्राय बायजोआव ओंखारनो हाया। बे सुबुंफोरा मुलैआरि आरो जानाय लोंनायनि मुवा बेसाद बायनो थाखैल’ बायजोआव ओंखारनो मोनो। बे समाव बेंकनिफ्रायबो फैसा दिहुनननो हायो।




चीन हादरनि बोहान राइजोआव गिबिसिन मोननाय महामारि करना भाइरासनि सोमोन्दै मिथियै रावबो गैया । बे गिथाव बाथाव करना भाइरासनि जाहोनाव सोमजिनाय कोभिड-19 बेरामनि जाहोनाव गासै बुहुमानो भुगिनो गोनां जादों । साफार खालामनो गोनां जादों । माखासे धोनि धोनि हादरफोरा दिनै बे बेरामनि सिगाङाव खरगंग्लायनो गोनां जादों ।

आंनि जिउआव नुनो मोननाय बेनो गोलावसिन बन्ध। जों गोबां सोमावसारगिरि हान्जाफोरनि बन्धनि सोमोन्दै मिथिगौ। गोबां नुबोबाय। नाथाय बेरामनि थाखाय बन्ध होनाय। जिउ रैखाथिनि थाखाय बन्ध होनाय आंनि जिउआव नुनो मोननाय बेनो गिबिसिन।


माब्लानिफ्राय बन्ध होनाय जादोंमोन?

भारत सरकारआ भारत हादरनि गिबिसिन करोना पेसेन्टखौ मोन्दोंमोन 30 जानुवारी, 2020 खालाराव केलेरा हादरसायाव । चीन हादरनि भुम फरायसालियाव फरायनाय सासे फरायसाया जेब्ला भारताव गिदिंना फैदोंमोन केरेला हादरसानि बे फरायसानि मोदोमाव गिबिसिन क’रोना प’जितिब केस मोननाय जादोंमोन । बेनि उनाव जेब्ला कभिड-19 पेसेन्टनि अन्जिमाया सा 500 सो जाहैबाय भारतनि गाहाइ मन्थ्रि नरेद्र मोदिया भारतनि नोगोरारिफोरनो थांखिना 19 मार्चआव जनता कारफिउएबा नोगोरारिनि कारफिउ हाबाफारि फालिनो खावलायदोंमोन । बे हिसाबे रबिबार 22 मर्च खालाराव भारतनाङै जनता कारफिउ 14 घन्टा फुंनि 7 बाजिनिफारय हरनि 9 बाजिसिम हाबाफारि आबुङै जाफुंसार होनाय जायो ।
जनता कारफिउ जोबनायनि उनाव गाहाइ मन्थ्रिया बुंदोंमोन- “Janata Carfew is Just the beginning of a long battle against Covid-19”  बेबादिनो जनता कारफिउआ जागायजेननायलसोमोन ।
बेनि उनाव 24 मार्चआव गाहाइ मन्थ्रि नरेन्द्र मुदिआ हादरखौ नैथि खेबनि थाखै थांखिना नेसनवाइद लकदाउन (हादरनाङै बन्ध/लकदाउन फोसावो)
      फेस वान (सेथि खोलोब): 25 मार्च, 2020 निफ्राय 14 एप्रिल, 2020सिम
       फेस तु (नैथि खोलोब): 15 एप्रिल, 2020 निफ्राय 03 मे, 2020 सिम
       फेस थ्रि (थामथि खोलोब): 04 मे, 2020 निफ्राय 17 मे, 2020 सिम
      फेस फोर (ब्रैथि खोलोब): 17मे, 2020 निफ्राय 31 मे, 2020 सिम


लकदाउननि थांखिया मा?

      रोना भाइरासनि गिथाव बाथाव गोसारनायखौ बन्ध खालामनो थाखाय आरो बेनि जाहोनाव सोमजिनाय कोभिड19 महामारि बेरामखौ होबथानो थाखाय ।


मा मा बिथिङाव बन्ध फोसावदोंमोन?

      मानसिफोरखौ गावबा गावनि ननिफ्राय ओंखारनायाव बाधा होनाय जादोंमोन
       गासैबो रोखोमनि सिबिथाइ आरो दखानफोरखौ बन्ध फोसावनाय जायो । खालि मुलिनि दखान, देहाफाहामसालि, बेंक, रेसननि दखानफोरखौलखुलिनो बिथोन होनाय जायो ।
       कमारसियेल आरो प्राइभेट इस्टेब्लिसमेन्थफोरखौ बन्ध होनाय जायो आरो नखरनिफ्राय खामानि मावनो होनाय जायो ।
       गासैबो रोखोमनि सोलोंथाइ मिरु, फोरोंथाइ मिरु आरो रिसार्च चेन्थारफोरखौ बन्ध फोसावनाय जायो ।
      गासैबो रोखोमनि दोहोरोमारि खामानिफोरखौ बन्ध फोसावनाय जायो ।
       गासैबो रोखोमनि नन एसेनसियोल पाब्लिक आरो प्रइभेट ट्रेनसपोर्टोफोखौ बन्ध लाखिनाय जायो ।
       गासैबो रोखोमनि समाजारि, राजखान्थियारि, दोहोरोमारि, हारिमुआरि, गेलेनाय, रंजानाय खामानिफोरखौ बन्ध फोसावनाय जायो ।
बे समफारियाव पुलिस, मेदिकेल आरो इमारजेन्सिनि सार्भिसफोरखौलखुला लाखिनाय जायो ।



Friday, 22 May 2020

गावदां बिबारनि महर || A Poem by Mr. Kumud Baro


गावदां बिबारनि महर
कुमुद बर’

नुहां नुवाहां नुजाफैयो दाबो
मिनिग्लाबनाय समायना महर,
नुजाफैयो दाबो समायना ददेरे महर
रिउ रिउ गोजानाव बिरग्लांनाय
समायना महर ।
मिथिंगानि आइलि जाइलि बारजों
बेसेबा गोजानाव बिरलांफानाय
गावदां अखाफोर बादि
गावदां महर.. ।
नाथाय...
नुनो मोनलिया
बारग्लांगनाय बिबारनि
गावदां महरखौ,
नुनो मोनलिया...
आय’ नुनो मोनलिया.... ।
गोसोखाङो उन्दै समनि गेलेनाय,
सानहाबो लाइमोन बैसोनि रंजानाय,
नाथाय संसारनि माया बे गेलेनाय
साननैसोनिल’ बे रंजासालिया
थावरिनो हाया रावबो
रंजा खुसियै सिखिरि मानसिफोरनि सिमाङा
रंजानो हाया रावबो
उदां गोसोयै
बयबो सोदोमस्रिनि मुखा गानजोबबाय ।।

मिथिंगा बिखा



मिथिंगा बिखा
दैदेनथि बर’
खोलो खोलो
बोहैबोनाय निजोरा
बेसेदि समायना नुयो
सोरगिदिं सोमखोर दंफां लाइफां
दाउमा दाउसा ।
आय’ बेसेदि गोमोथाव
बेसेदि सोमोनांथाव
मिथिंगा बिखाय ।
बेसेबा गोजाननिफ्राय
जिरि जिरि बोहैबोयो दैनि निजोरा ।
बेसेबा गुरै माहि
नोंनि महरा
सोरगिदिं सोमखोर समायना ।
दाउमा दाउसा बिरबायो
नोंनि रैरुब बिखायाव
जिब जुनाद, मानसि दुमसि
दैबायो नोंनि बिखायाव,
नायब्लाबो अहायनाय मोना
सानब्लाबो सानस’हाया गोसोआ
आय’ मिथिंगा नों बेसेदि समायना
आय’ बेसेदि समायना ।।

मिथिंगा


मिथिंगा
मिनथिना कसारि
आय’ मिथिंगा नों
बेसे समायना,
जेरैथिंबो हाजो-हाला
दैमा-दैसा, बिफां-लाइफां
सोमखोर समायना ।
माब्लाबा गोसो जायो
मिथिंगा नोंनि समायना महराव
आंबो समायजानो
गोसो जायो नोंजोंनो थाबोनो
नोंनि खाथियाव अराय खुसियै ।
नों जेब्लाबो गोमोर लाङा मिथिंगा
नाथाय सुबुं माहारिनि जिउआ
दानो दं दानो गैया
थास’ लाइनि दै बादि ।
मिथिंगा नों
बे गुवार मुलुग बिखायाव
अराय सोमखोर जानानै था
अराय समायना जाना थाबाय था ।।

Save the Earth || A beautiful Poem by Sri Manash Baro, Kalaigaon


Save the Earth
Manash Baro
Kalaigaon

It is the Earth,
On which life is known to exist.
Peoples living on it
Are all equivalent.
May be the religions and the castes are different,
But the colour of blood is same.
Don’t let the superstitious beliefs to spread,
And everyone should learn to fight against them.
Jealousy with one another
Is the reason of destroy.
But love, respect and care with one another
Are the reasons of joy.
Is the Earth green-blue?
Can you prove it without any clue?
Everyone is making it polluted,
And they shall realize it very late.
Please ! Please ! Please ! Save the Earth
And you can be its powerful guard.

गुन गोनां सोलोंथाइ लानायाव बिजोङा हेंथा नङा - जोंनि खोमसि फोथाइनायासो || An Educational Article by Mr. Jyoti Daimari


गुन गोनां सोलोंथाइ लानायाव बिजोङा हेंथा नङा
जोंनि खोमसि फोथाइनायासो
ज्योति दैमारि

बिजों थाब्लासो राव थागोन, राव थाब्लासो थुनलाइ थागोन, थुनलाइ थाब्लासो हारिमुवा गेवसारगोन आरो हारिया गेरेमसा जागोन । “बर’ बिजों फरायब्ला गुन गोनां मोननो गोब्राब जायो” बे सुबुंनि सानस्रिखौ फोथायनाय बुजाया, अदेबानि बे मोनसे खोमसि फोथायनाय । जोंनि समाजाव मोनसे थाखो ओंखारबाय जायफोरा गोग्गाना बुङो- “आंनि गथ’आ इंराजियाव जोबोद मोजां, बर’आवसो खमथार अनजिमा मोनो” । हाबाब !
सोलोंथाइया सुबुंखान्थिनि मोनसे गुदि आरो सुबुं मोन्थाइ । भारतनि संबिजितआबो 21-Article दफानि मथे 6 बोसोरनिफ्राय लाना 14 बोसोर बैसोनि गथफोरनो “बेसेन नाङै आरो मोन्थारनांगौ” गुदि सोलोंथाइखौ गुदि मोन्थाइ होनना मख’दों । जों मा बिजोंजों सोलोंथाइ लागोन बेयो जोंनि मोन्थाइ । बेखौ रावबो हेंथा होनो हाया । अब्ला मानोथो माहारियारि आफादफोरा बर’ बिजोंआव फरायनो खावलायो ? मानोथो बोसोरफ्रोमबो गामि गामि फोसावलाइ हरो ? नंगौ, जों जेखिजाया बिजोंजों फरायनो मोन्थाइ दं । नाथाय बेदि होनना बयबो गावनि आंगो असे बर’ बिजोंखौ नेवसिना बयबो गुबुन बिजोंखौ फोथांना लाखिब्ला, जोंनि बर’ बिजोंनि फरायसालिफोरखौ सोर फोथांना लाखिगोन ? बर’ रावआव थुनलाइ सोर सोरजिगोन ? सोर रावखौ फोथांना लाखिगोन ??
बर’ राव, थुनलाइ, आसार-खान्थि, हारिमुफोरखौ जों गुबुन गुबुन आदब खान्थि आरो बिजोंनि गेजेरजों फोथांना लाखिनो हागौ । बे सैथो बाथ्रा । नाथाय बर’ बिजों थाब्ला रावखौ रायलायनायजों लोगोसे लिरनायाव बाहायोब्ला बे रावनि जिउआ गोजोर जुगामि जागोन । बुहुमाव दिनै 7000 निख्रुइ बांसिन राव रावसा दं । बेफोर रावफोरनि गोबाङानो थैनाय लामायाव । सानसुमैफोरा फोथायोदि मोनफ्रोमबो 14  साननि गेजेराव मोनफा मोनफा रावफोरा थैलादों । UNESCO नि Atlas of the World’s languages नि मथे आसामनि गोबां राव-रावसा जेरै – कारबि, गार’, देउरि, दिमासा रावफोरा Vulnerable (नि बायजोआव गथ’फोरा बिमा राव रायज्लायै) फारियाव दं । बेफोर रावनि गजेराव बर’ रावआबो मोनसे । बे बेलायाव जों बर’ बिजोंखौ ग्रोम खालामना, बर’ रावजों बेसेन बह्रा थुनलाइ सोरजिब्ला, जों फैबाय थानाय गाज्रि समफोरखौ मोगा-मोगि जानांनाय नङा । जारिमिनाव फरायनो गोनां जानाय नङादि मोनसे समाव बर’ राव दंमोन होनना ।
नंगौ, गुन गोनां सोंलोंथाइखौ जेखि जाया बिजोंनिफ्राय मोननो हागौ । गुन गोनां सोलोंथाइ लाना जों मानसि हिसाबै थांना थानो हागौ । नाथाय दिनैनि समाव बर’ हारिया बर’ होनना सिनायथि लाना थांना थानाया गोनांथार । जोंनि लाइमोनफोरनि गेजेराव बर’ माहारियारि सानस्रिया गोनांथार । बर’ होनना सानना गोग्गानो हानायनि सानस्रिया गोनांथार । बेफोर सानस्रिखौ असमीया, इंराजि आरो गुबुनारि बिजोंफोरा गुदिनिफ्रायनो सासे बर’ फिसानि गोसोआव सोना होनो हाया । बागुरुम्बाया मा ? खेराइया मा ? बर’नि फोरबोआ मा ? बर’नि हारिमुआ मा ? बेफोर गासै बिथिंखौ सासे बर’ गथ’खौ उन्दैनिफ्रायनो सोलोंनो हानायनि आबहावा सोरजिना होनो हानांगोन । बेफोर गासै बिथिंखौ गावनि बिमा रावनि बोंजोंनि अनगायै गुबुनारि बिजोंनिफोरा हाया । दिनै बर’ हारिया राव, बिजों, आलादा राइजो गासै बिथिंआवनो सोमावसारबोना बेसिम सफैबाय । गोबां जोहोलाव-जोहोलावजोफोरा जिउ बाउबाय, नोरजिया जानांबाय । बिसोरनि बाउसोमनायखौ मान होनो हानांगोन ।
18 मे, 1963 मायथाइयाव बर’ रावखौ गुदि फरायसालि आरो एप्रिल 2, 1968 मायथाइयाव गेजेर फरायसालिनि बिजों महरै थिसनजाबाय । इं 1977 मायथाइयाव गौहाटि मुलुग सोलोंसालिनि जौमा फरायसालिफोराव MIL आइदा हिसाबै थिसनजाबाय । इं 1985 मायथाइयाव आसामनि लोगो सोरखारि राव हिसाबै गनायथि मोनबाय । बर’ रावा इं 2003 मायथाइयाव संबिजितनि 8थि फारियाव थिसनजाबाय । गौहाटि मुलुग सोलोंसालि, बड’लेण्ड मुलुग सोलोंसालि, दिब्रुगर मुलुग सोलोंसालि, कटन स्टेत मुलुग सोलोंसालि गासैआवबो बर’ बिफान दंसै । UPSC आरे APSC जों खुंजानाय सिभिल सार्भिसनि बादायलु आनजादफोराव बर’ आइदाखौ अपसनेल आरो MIL  हिसाबै लानो हासै । इं 2005 मायथाइनिफ्राय साहित्य एकाडेमी बान्थाखौबो बर’ रावनि थुनलाइनि थाखाय बोसोरफ्रोमबो होबोगासिनो । दिनै बर’ बिजोंजों जिनै थाखोसिम फरायनो खाबु मोनबावसिगोन । थारैनो बर’ बिजों, राव, थुनलाइ, हारिमु, धोरोम, आसार-खान्थिजों लोगोसे गावनि होनना लानो असे बर’ बिजों दं । आसाम आरो भारतनाङैनो गोबां हारि, हारिसा दं , नाथाय मोनफ्रोमबो हारिफोरा गावनि राव थासेयावबो बिजों गैया । आसामावनो गनायथि मोननाय गासै मोन 14 Plain Tribes दं । बेनिनो गेजेराव बर हारियाल’ बिजों दं । होम्बा ! जों  मानो गावनिखौ नेहाद सानखो, मानो फोथायाखै ?
नंगौ, बर’ बिजोङाव दाबो गोबां जेंना दं । सममथे बिजाबा मोनै, नांगौ जखानि फोरोंगिरि गोयै । नङाहोम्बा? थेवबो गाज्रिब्लाबो मोजांब्लाबो बर’ बिजोङा जोंनि । गाज्रिब्लाबो जोंनो बेखौ हाजासिम मोजां खालामनायनि बिबान लालायना खामानि मावनांगोन । बयबो बर’ बिजोङाव फोरोंनो थुलुंगा होलायनांगोन । बयबो गाज्रि होनना गुबुन बिजोङाव होब्ला सोरथो बर’ बिजोंखौ फोथांना लाखिगोन ?
बर’ बिजोंनि थांनाय आरो थैनाय जोंनि आखाइयावनो । बर’ बिजोंआ थैनायनि ओंथिया जाबाय बर’नि राव, थुनलाइ आरो हारिमुआ गोमोरलांनायनि नेर्सोन । बेयाव जेबो सन्देह गैया । बर’ बिजोंआ थैनाय माने गोबां बर’ नखरा नोरजिया जानाय । जोंनि बर’ बिजों थाब्लासो जोंनि लाइमोनफोरनि बेखार जेंनाया एसेब्लाबो खमायगोन । होम्बा ! जों मानोथो बेफोरखौ मोनथिनानैबो गावनिखौ नागारना गुबुननिखौ बोज’बनो नागिरखौ ?
बिजोङा माब्लाबाबो सासे फरायसाखौ गुन गोनां सोलोंथाइ लानायाव हेंथा होआ । गुन गोनां सोलोंथाइखौबो बर’ बिजोंआवबो मोननो हायो । जोंनि गोबां दिथागिरिफोरा गावारि खोन्दो (प्राइभेद) फरायसालिफोराव फरायनाय गथ’फोरखौ लांनायनिफ्राय लाबोनाय, जानायनिफ्राय लोंनाय, नांगौ रोखोमनि जोथोन लायो । नाथाय सोरखारि खोन्दोनि फरायसलिफोराव फरायनाय गथ’फोरखौ दिथागिरिफोरा बेबादि जोथोन लाया । जाहोनाव नांगौ बादि फिथाइखौ मोननो हाया । अब्ला जों बोरैथो फोरोंगिरिफोरखौल’ दायनिगिरि खालामनो ? बेखायनो “मोनसे मोजां समाज, सासे मोजां फोरोंगिरि आरो सांग्रां बिमा-बिफा”, - बे मोनथाम साखाया थि थाब्लानो सासे फरायसाया गुन गोनां सोलोंथाइ लानो हागोन । होम्बा ! बर’ बिजोंजों गुन गोनां सोलोंथाइ लानो हायै सोंथिया बोरैथो फैलायखो ?
दिनै राव बिगियानगिरि सोलोंथाइबिदफोरा बुंदों – “सासे उन्दै गथ’खौ बिमानि रावजों फोरोंनाय बादि जानो हाया । मानोना गथ’फोरा बिमानि रावखौ गोरलैयै आरो मोजाङै सोलोंजेनो । बेखायनो बिमानि रावजों गुदि सोलोंथाइखौ होब्ला गोसोआरि, मेलेमारि जौगानाय आरो सोर्जिलु आखुआ राफोद जायो” । बेखौनो नोजोर बोनानै “रेबजेन गोदान सोलोंथाइ पलिसी-2019” (Draft New Education Policy, 2019) आ बिमा रावखौ गुदि फरायसालिनि फरा फारियाव सोसननायनि बिथांखि लादों ।
गोबां सुबुंनि खोमसि फोथायनाय दं - “बर’ बिजोंजों सोलोंथाइ लाब्ला बादायलु आनजादफोराव उथ्रिसारनो गोब्राब जायो । नाथाय इंराजि बिजोंजोंबा उथ्रिसारनो हायो” । बिदिब्ला दिनै इंराजि बिजोंजोंल’ सोलोंथाइ लानाय, गथ’फोराल’ भारतनि बयनिख्रुइबो गोरासिन आरो गेदेरसिन जरै UPSC (CSE), APSC (CSE), JEE, AIIMS बादायलु आनजादफोरखौ उथ्रिसारनो हासिगौमोन । नाथाय बेयो सैथो नङा । इंराजि बिजोंनि अनगायैबो गुबुन गुबुन Vernacular बिजोंनि फरायसाफोराबो उथ्रिसारनो हादों ।
होम्बा ! जोंलाय मानोथो बर’ बिजोंनि सायाव फोथायनाय गैया । थारैनो जों गावखौनो बर’ होनना गोग्गाना सिनायथि लाना थांना थानो लुबैयोब्ला जोंनो राव, थुनलाइ आरो हारिमुजों लोगोसे जों बिजोंखौ फोथांना लाखिनांगोन । “गुन गोनां सोलोंथाइखौ बर’ बिजोंजों लानो हाया” – बे सानस्रिया मोनसे खोमसि फोथायनाय । बे खोमसि फोथायनायासो गुन गोनां सोलोंथाइ लानायाव हेंथा होयो । बेखायनो बिजोंआ गुन गोनां सोलोंथाइनि हेंथा नङा । नाथाय जोंनि खोमसि फोथाइनायासो हेंथा ।

बड'फा ।। बड'फानि गोसोखांथियाव दोंसे समायना बर'खन्थाइ । A beautiful Poem on Bodofa U.N.Brahma by Mr. Bambula Basumatary

बड'फा
*****
बड'फा बर' हारिनि बिफा
नों  बड'फा'! 
हारिनि बयनिबो सिबिनां आफा
नों जोंनि बड'फा
जोनोम जायगा नोंनि दतमा,
हारिनि अख्रांरानि नोंनो जोंनि देरसिन जोंमा बड'फा
हे गेदेमा बड'फा
नोंनि जोनोमा थारैनो जोबोद आंगोमा
हे गेदेमा बड'फा
बर' हारिनि बिफा नोंनो जोंनि देरसिन बड'फा!
हारिनि बयनिबो सिबिनां आफा
नोंनो जोंनि देरसिन आंगोमा बड'फा
बर'साया फालियो अराय नों आफानि बोसोनथि
लाबोगोन नोंनि बोसोनथि बुहुमाव अरायबो गोजोन थासारि
फै बड'फा आरोबाव नों जोंनि सेराव नुजाथि फै
बर'सानि गोसोआव हाजासे सोरां होफै
बर'साखौ बयनोबो गोजोर आफा सोरां होफैदो
फै बड'फा आरोबाव नुजाथि फैदो जोंनि सेराव
जेबोला जायो हारिया
एना-एनि आनि-थानि
गियान होफैयो नों जोंनि सेराव
बर' हारिनि बड'फा महरै
हारिनि बयनिबो सिबिनां बड'फा महरै 
सोलाय सल होबाय गोसोखौ माखासे हारिनि दुथां,
सिनायबाय बर' माहारिया बड'फा महरै
हे गेदेमा बड'फा
नों बड'फा थारैनो गोथैयैब्लाबो अरायबो गोथां
दिन्थिहरबाय जोंनि बरʼ हारिखौ
बुहुमाव बर' आ नङा रावनिबो गेजेन हारि
जुजिबाय बर'साया
बड'फा उपेन्द्रनाथ ब्रह्मनि बोसोनथिखौ
फारि फारियै फोरोंलांबाय
बर' सुबुंफोरखौ फोरोंलांबाय हारिखौ गेरेमसा महरै दालांनो
बर' हारिनि बिफा बड'फा महरै
हारिनि सिबिनां बड'फा महरै।
*********************

उपेन्द्रनाथ ब्रह्मनि जोनोम सान लानानै दोंसे खन्थाइ लिरबिदां महरै दैथाय हरनाय जाबाय आं
खन्थाइ लिरबिदां दैथाय हरनाय गोबां गोरोन्थि जादों बेखायनो बयनिबो निमाहा मोनगोन होन्नानै मिजिं थिनाय थाबाय आं 

गुदि थाखोनि सासे फरायसा महरै 
खन्थाइ लिरबिदां लिरदों
मुस्रि:-बाम्बुला बोसोमतारि
जिल्ला:- उदालगुरि।
थावनि:- डुमुरुगुरि (झारगामि)।
दख'रा:- कबिरालि।
अक्ट:- 31/03/2020
गोजोन्थों। 
***********

Thursday, 21 May 2020

आं बर’ || A Beautiful Bodo Petriotic Poem by Mr. Raja Daimari


आं बर’
राजा दैमारि
आं बर’ आं बर’ होनना बेसेबां बुंबावनो
फै जों बयबो गावनि हारिमुखौ लाखिदिनि
जों दानो जान्जि खाफ्रानि
फै जों दानो दावगा लांनि ।
                                   
आं बर’ आं बर’ होनना बेसेबां बुंबावनो
फै जों गावनि गथ’-गथाइखौ बर’ बिजोंआव मुं थिसननि
सम फैबाय जों गावनि रावखौ लाखिनायनि
समा थिनबाय जोंखौ फोजा खांनायनि ।

आं बर’ आं बर’ होनना बेसेबां बुंबावनो
फै जों बायबो हारिनि खामानि मावलांनि
सम थाखानायावनो जों गावनि जेंनाखौ सुस्रांदिनि
समा जोंखौ नेनानै थायाखै ।

आं बर’ आं बर’ होनना बेसेबां बुबावनो
धोरोमखौ मुगैयालासेनो जों दावगा लांनि
फै जों बयबो आंनि नोंनि साना लासेनो खौसे जानि
मिनि खुसि रंजा बाजा थांनानै थानि ।


मागो आरो सुबुं फोथायनाइ || Magu Domasi and Social Faiths || An article by Mr. Firus Kt. Basumatary


मागो आरो सुबुं फोथायनाइ

फिरुस कान्त बसुमतारि

बर’ फोरबोफोरनि गेजेराव मागो फोर्बोआबो मोनसे मख’जाथाव फोर्बो । बे फोर्बोखौ सोर जोनोम होआ एबा बबे समनिफ्राय बर’फोरा रंजाबोआ बेनि गुदि रावबो संना दिहुनना मोननाय नङा । सानना लानो हायोदि बर’ होननाय हारिया जेब्लानो बुहुमाव जोनोम मोन्दों अब्लानो बर’नि फोरबोफोराबो जोनोम मोनफादों । बर’फोरा आबाद गाहाइ हारिखायनो बोथोर आबाद सम थासारिफोरखौ नायनानै रंजाथाइ फोरबोफोरखौ रंजाबोदों । बेबादिनो मागो फोरबोआबो आबाद गाहाइ रंजाथाय फोरबोखौनो बुंजायो । गुबैयै मागो फोर्बोआ दोरोङारि जानाय लोंनायनि फोर्बो । दैज्लांसे आबाद मावनानै मोननाय फसाल एबा मायनावखौ दुब्लिनिफ्राय बाख्रियाव थिसनफैयो । बे गोबां रोखोमनि जानाय-लोंनाय फिथा-सिथाव एन्थाब थावनि आरि बायदि बायदि गोबां रोखोमनि फिथा बानायनाय जायो आरो मोनसे खोथाखौ मख’नो गोनांदि बर’फोरनि मोनफ्रोम फोर्बोजों बर’ हारिनि संसार जानायाव सुबुं फोथायनाइफोराबो जायगा मोनबोदों । आथिखालाव गोनोखो मुगायावबो बैफोर सुबुं फोथायनाइफोरा जोंनि गोसो मेलेमफोराव हाबनानै दं । दानिया फैदो मागो फोर्बोखौ माबोला माबोरै रंजानाय जायो आरो बे रंजानाय सुबुं समाजनि संसार जानायाव मादि सुबुं फोथायनाइजों गोहोम गोग्लैयो-
बर’ बोसोरनि बांला पौस दाननि 30 खालाराव बे फोर्बोनि आगान गोग्लैजेनो आरो बेखौ दमासि बुंनाय जायो । दमासि सानाव फिथा जानो थाखाय बर’ आइजोफोरा उवाल गाइहेनाव अनगुन्दैखौ देग्लियो । बे समाव बर’ गामिफोराव दुम-दुम दाम-दाम समायना देंखो रिंखाङो । आथिखालनि बर’ गामिफोराव बङाइ बिबांनि गामिफोराल’ उवाल गाइहेन बाहायसै । दिंखिआबो मख’जाथाव बाहाय जानाय बेसाद । बेफोर बर’ नख’रफोराव अजायै थाखायो । दमासि सानाव गोदोआव बर’ गोबां धोनि नख’रफोराव थासारिफोरा समायनासिन जायोमोन । दाहोना रुवाथिफोरजों एदावलाय-जंखायलाय माब्ला अनगुन्दै देखाङो उदिसखौनो मोनस्लाबलायामोन होनना आबै-आबौ सोमोन्दो जानाय सुबुंफोरा खोन्थासोयो । गामि समाजाव खौसेथिखौ खाबथाना लाखिनो थाखाय दमासि सानावनो अमा बुथारना रानना जानाय मोनसे हुदा दङ । दिनैनि सानाव सानफा एफा गोमा लांनायखौ नोजोराव गोग्लैदों । बे अमाखौ राइजोनि साफ्रोमबो सुबुङा ज’ ज’ ओंखारना गुबुन गामि गामि थांना नागिरहैयो आरो दाम दर खालामना गारबोयो । दमासिनि सानसे एबा साननै सिगाङाव गामिनि हालमाजि आरो सानैसो गामि सामलाय आफादनि बिबानगिरिफोरा लाबोना दोनफैयो । नुनो मोनो बैफोर हाबायाव गामिनि खौसेथि आरो अनलायनाय बे दोरोङारि फोर्बोनि हाबाफोरखौनो दिनैसिमबो गोदान जुलैफोरा खौसेथि महरै उनसंना फोथां लाबोगासिनो दङ ।
बे दमासि सानखालि गामिनि गंफ्रोमबो नख’रनि सासे सुबुङा अमा गोदाननो फुङावनो नुजाथि फैनांगौ जायो । सानसेया अमाखौ दाननायावनो थांखायो । नखरखौ साननानै बेसे गोलैगोन बाहागो रानो आरो बे बाहागो राननायाव बेसे गोलैखो राङाव गावजों गाव सानलायना गोजोननाय लायो । अमा बिबुखौ गावनो एवना जायो । बेलासे समाव उन्दै गेदेरफोरा 10/15 सान सिगांनो रमुनानै दोननाय बेलागोरखौ जानो एबा रंजानो थाखाय थियारि खालामो । माय-मायरं, ना, बेदर, दामनाय-देनाय बायदि बायदि नांनाय बेसादफोरखौ लांनानै दोनखायो । सान हाबनायनि उनाव संनाय खावनायनि लाहार फाहार । मोसाग्राया मोसायो संग्राया सङो । मोनसे गामियाव मोनसेनि गोबांबो बेलागोर लुयो । उन्दैनिया आलादा गेदेरनिया आलादा आरो सिख्ला एबा आइजोफोरनियाबो बेलागोर लुना जायो । गोदोआव बेलागोरखौ जामफै एबा दैसाजिंफोरावसो लुयोमोन । बेलागोर जाखांना बेयावनो हर थाना अखानायसि दावखा गाबैनि सिगां रावबो नुयैनि सिगांनो दैसा जामफैयाव ज्रोम बारसोमना बेलागोरखौ सावोमोन । नङाब्ला दावखा जायो होननाबो फोथायोमोन । बे रावबो नुस्लाबैयाव दुगैना बेलागोर सावब्ला देहानि थाखाय मोजां होनना सानोमोन । बेराम, आजार, अमंगल, गाज्रि साननाय हनायफोरा फुंनि दैजों सुस्रांजाना बेलागोराव आखाइ हांना खालामना लायो । बेदि खालामोब्ला मानसिनि देहाया गोग्गो गोथार बेराम आजार गैयि जायो होनना फोथायसोगारोमोन । नाथाय दिनैनि सानाव बेफोर फोथायनाया एबा बेलागोर सावनायनि दोरोङारि खान्थिफोरा मावजालिया । बेलागोर सावनाय समाव अर मोदाइनि खाथियाव रंजा-रंजा मेथाइबो रोजाबोमोन । दिनै बे मेथाइफोरा गोमालांनो हमबाय । बेलागोर सावखांना बेलागोर लुनाय खामखोन्दा औवाफोरखौ न’आव लाबोना फिथाइ थायनाय बिफांफोराव आलायना एबा खागदावना दोनफैयोमोन । दायो बेखौ नुनो मोनाला । बिब्दि खागदावना दोनफैयोब्ला फिथाइया गोबां थायसिनो होनना फोथायो ।
मागोनि खालाराव फिथा सिन्थाव जायो । दावला गेसेरबानो बर’ आइजोफोरा फिथा सावनो सिखारो । गिबि सावजेननाय फिथाखौ अराव होग्रोना ससेखौ नख’रनि गोथैफोरखौ सोंखारिना गोथैफोरखौ खोलाथिं बाउहरो । बाउहरखांनायनि उनावसो मानसि गोथांफोरा जानो हायो । खोमसि खोमसि समावनो नख’रनि गाहाइफोरा बारिनि फिथाइ-सामथाइ बिफां गाइ, खान्थाल, थाइजौ, नारेंखल, जाम बायदि बिफांफोराव नारा जिगाबजों जान्जिसे गोजौआव खाखाना दोनो । बेदि खायोब्ला फिथाइ बह्रा थायो होनना गोदोनिफ्राय फोथायो । दाबो बे जिगाबखौ बिफांफोराव खानायखौ नुनो मोनो । नाथाय दा नख’रनि गाहाइफोरा खायालासे जायखि जाय नख’रनि मानसिफोरखौबो खानाय नुनो मोनो । फिथा सावनायनि सिगांनो इसिं न, नमा न, बाख्रि आगानफोरखौ लिरस्रोयो । बाख्रिनि सोरगिदिं गोबोरखिजों सिनज्रोबना लिरखना दोनो । ननि मायनाव एबा लोखिया जेन जेब्लाबो थांनो हाया आरो गाज्रि मानसि हाबफैनो हाया होनना फोथायो । बर’फोरा आरो बे फोथायनायखौ दिनैसिम नुयो । नाथाय गोबां बर’ आइजो एबा बर’फोराबो बेनि आन्दोनि गोमोरखौ आथिखालाव मिथिया । नख’रनि गाहाइया लिरनो होनाय बिथोनखौल’ मानियोमोन ।
मागो समाव से खालारावनो न-न थांना फिथा-सिथाबो मागिहैनाय दोरोङारि हुदा दंमोन । बुरै बैसो आबै जानायफोरा फिसौफोरखौ बिखुङाव बाना मना लाना फिथा-सिथाव बिबायहैयोमोन । एसे देरफुंहांनाय गथ’फोराबो गावजों लोगो लालायना आखाइयाव मना हरना फिथा-सिथाव बिबायना जालायोमोन । आथिखालनि बर’ समाजाव बैफोर दोरोङारि मागो जानायनि आखुथाइफोरा गोमालांनो हमदोंसै । बे फिथा-सिथाव बिबायना जानायखौ दिनैनि गोदान बर’ समाजाव गोबाङै नुनो मोनलिया । बर’ गामिनि गफाफोरावल’ बैफोर दंसै । जौ लोंनायफोरा नाथायबा दाबो बाङाय जायाखै गोदोनि बादिनो दं । फोर्बोनि मुंल’ मोननांगौ ।

You may like to read नोंथाङा गाहायनि लिरबिदांफोरखौबो फरायनो हागोन