मागो आरो सुबुं फोथायनाइ || Magu Domasi and Social Faiths || An article by Mr. Firus Kt. Basumatary

मागो आरो सुबुं फोथायनाइ

फिरुस कान्त बसुमतारि

बर’ फोरबोफोरनि गेजेराव मागो फोर्बोआबो मोनसे मख’जाथाव फोर्बो । बे फोर्बोखौ सोर जोनोम होआ एबा बबे समनिफ्राय बर’फोरा रंजाबोआ बेनि गुदि रावबो संना दिहुनना मोननाय नङा । सानना लानो हायोदि बर’ होननाय हारिया जेब्लानो बुहुमाव जोनोम मोन्दों अब्लानो बर’नि फोरबोफोराबो जोनोम मोनफादों । बर’फोरा आबाद गाहाइ हारिखायनो बोथोर आबाद सम थासारिफोरखौ नायनानै रंजाथाइ फोरबोफोरखौ रंजाबोदों । बेबादिनो मागो फोरबोआबो आबाद गाहाइ रंजाथाय फोरबोखौनो बुंजायो । गुबैयै मागो फोर्बोआ दोरोङारि जानाय लोंनायनि फोर्बो । दैज्लांसे आबाद मावनानै मोननाय फसाल एबा मायनावखौ दुब्लिनिफ्राय बाख्रियाव थिसनफैयो । बे गोबां रोखोमनि जानाय-लोंनाय फिथा-सिथाव एन्थाब थावनि आरि बायदि बायदि गोबां रोखोमनि फिथा बानायनाय जायो आरो मोनसे खोथाखौ मख’नो गोनांदि बर’फोरनि मोनफ्रोम फोर्बोजों बर’ हारिनि संसार जानायाव सुबुं फोथायनाइफोराबो जायगा मोनबोदों । आथिखालाव गोनोखो मुगायावबो बैफोर सुबुं फोथायनाइफोरा जोंनि गोसो मेलेमफोराव हाबनानै दं । दानिया फैदो मागो फोर्बोखौ माबोला माबोरै रंजानाय जायो आरो बे रंजानाय सुबुं समाजनि संसार जानायाव मादि सुबुं फोथायनाइजों गोहोम गोग्लैयो-

बर’ बोसोरनि बांला पौस दाननि 30 खालाराव बे फोर्बोनि आगान गोग्लैजेनो आरो बेखौ दमासि बुंनाय जायो । दमासि सानाव फिथा जानो थाखाय बर’ आइजोफोरा उवाल गाइहेनाव अनगुन्दैखौ देग्लियो । बे समाव बर’ गामिफोराव दुम-दुम दाम-दाम समायना देंखो रिंखाङो । आथिखालनि बर’ गामिफोराव बङाइ बिबांनि गामिफोराल’ उवाल गाइहेन बाहायसै । दिंखिआबो मख’जाथाव बाहाय जानाय बेसाद । बेफोर बर’ नख’रफोराव अजायै थाखायो । दमासि सानाव गोदोआव बर’ गोबां धोनि नख’रफोराव थासारिफोरा समायनासिन जायोमोन । दाहोना रुवाथिफोरजों एदावलाय-जंखायलाय माब्ला अनगुन्दै देखाङो उदिसखौनो मोनस्लाबलायामोन होनना आबै-आबौ सोमोन्दो जानाय सुबुंफोरा खोन्थासोयो । गामि समाजाव खौसेथिखौ खाबथाना लाखिनो थाखाय दमासि सानावनो अमा बुथारना रानना जानाय मोनसे हुदा दङ । दिनैनि सानाव सानफा एफा गोमा लांनायखौ नोजोराव गोग्लैदों । बे अमाखौ राइजोनि साफ्रोमबो सुबुङा ज’ ज’ ओंखारना गुबुन गामि गामि थांना नागिरहैयो आरो दाम दर खालामना गारबोयो । दमासिनि सानसे एबा साननै सिगाङाव गामिनि हालमाजि आरो सानैसो गामि सामलाय आफादनि बिबानगिरिफोरा लाबोना दोनफैयो । नुनो मोनो बैफोर हाबायाव गामिनि खौसेथि आरो अनलायनाय बे दोरोङारि फोर्बोनि हाबाफोरखौनो दिनैसिमबो गोदान जुलैफोरा खौसेथि महरै उनसंना फोथां लाबोगासिनो दङ ।

बे दमासि सानखालि गामिनि गंफ्रोमबो नख’रनि सासे सुबुङा अमा गोदाननो फुङावनो नुजाथि फैनांगौ जायो । सानसेया अमाखौ दाननायावनो थांखायो । नखरखौ साननानै बेसे गोलैगोन बाहागो रानो आरो बे बाहागो राननायाव बेसे गोलैखो राङाव गावजों गाव सानलायना गोजोननाय लायो । अमा बिबुखौ गावनो एवना जायो । बेलासे समाव उन्दै गेदेरफोरा 10/15 सान सिगांनो रमुनानै दोननाय बेलागोरखौ जानो एबा रंजानो थाखाय थियारि खालामो । माय-मायरं, ना, बेदर, दामनाय-देनाय बायदि बायदि नांनाय बेसादफोरखौ लांनानै दोनखायो । सान हाबनायनि उनाव संनाय खावनायनि लाहार फाहार । मोसाग्राया मोसायो संग्राया सङो । मोनसे गामियाव मोनसेनि गोबांबो बेलागोर लुयो । उन्दैनिया आलादा गेदेरनिया आलादा आरो सिख्ला एबा आइजोफोरनियाबो बेलागोर लुना जायो । गोदोआव बेलागोरखौ जामफै एबा दैसाजिंफोरावसो लुयोमोन । बेलागोर जाखांना बेयावनो हर थाना अखानायसि दावखा गाबैनि सिगां रावबो नुयैनि सिगांनो दैसा जामफैयाव ज्रोम बारसोमना बेलागोरखौ सावोमोन । नङाब्ला दावखा जायो होननाबो फोथायोमोन । बे रावबो नुस्लाबैयाव दुगैना बेलागोर सावब्ला देहानि थाखाय मोजां होनना सानोमोन । बेराम, आजार, अमंगल, गाज्रि साननाय हनायफोरा फुंनि दैजों सुस्रांजाना बेलागोराव आखाइ हांना खालामना लायो । बेदि खालामोब्ला मानसिनि देहाया गोग्गो गोथार बेराम आजार गैयि जायो होनना फोथायसोगारोमोन । नाथाय दिनैनि सानाव बेफोर फोथायनाया एबा बेलागोर सावनायनि दोरोङारि खान्थिफोरा मावजालिया । बेलागोर सावनाय समाव अर मोदाइनि खाथियाव रंजा-रंजा मेथाइबो रोजाबोमोन । दिनै बे मेथाइफोरा गोमालांनो हमबाय । बेलागोर सावखांना बेलागोर लुनाय खामखोन्दा औवाफोरखौ न’आव लाबोना फिथाइ थायनाय बिफांफोराव आलायना एबा खागदावना दोनफैयोमोन । दायो बेखौ नुनो मोनाला । बिब्दि खागदावना दोनफैयोब्ला फिथाइया गोबां थायसिनो होनना फोथायो ।

मागोनि खालाराव फिथा सिन्थाव जायो । दावला गेसेरबानो बर’ आइजोफोरा फिथा सावनो सिखारो । गिबि सावजेननाय फिथाखौ अराव होग्रोना ससेखौ नख’रनि गोथैफोरखौ सोंखारिना गोथैफोरखौ खोलाथिं बाउहरो । बाउहरखांनायनि उनावसो मानसि गोथांफोरा जानो हायो । खोमसि खोमसि समावनो नख’रनि गाहाइफोरा बारिनि फिथाइ-सामथाइ बिफां गाइ, खान्थाल, थाइजौ, नारेंखल, जाम बायदि बिफांफोराव नारा जिगाबजों जान्जिसे गोजौआव खाखाना दोनो । बेदि खायोब्ला फिथाइ बह्रा थायो होनना गोदोनिफ्राय फोथायो । दाबो बे जिगाबखौ बिफांफोराव खानायखौ नुनो मोनो । नाथाय दा नख’रनि गाहाइफोरा खायालासे जायखि जाय नख’रनि मानसिफोरखौबो खानाय नुनो मोनो । फिथा सावनायनि सिगांनो इसिं न, नमा न, बाख्रि आगानफोरखौ लिरस्रोयो । बाख्रिनि सोरगिदिं गोबोरखिजों सिनज्रोबना लिरखना दोनो । ननि मायनाव एबा लोखिया जेन जेब्लाबो थांनो हाया आरो गाज्रि मानसि हाबफैनो हाया होनना फोथायो । बर’फोरा आरो बे फोथायनायखौ दिनैसिम नुयो । नाथाय गोबां बर’ आइजो एबा बर’फोराबो बेनि आन्दोनि गोमोरखौ आथिखालाव मिथिया । नख’रनि गाहाइया लिरनो होनाय बिथोनखौल’ मानियोमोन ।

मागो समाव से खालारावनो न-न थांना फिथा-सिथाबो मागिहैनाय दोरोङारि हुदा दंमोन । बुरै बैसो आबै जानायफोरा फिसौफोरखौ बिखुङाव बाना मना लाना फिथा-सिथाव बिबायहैयोमोन । एसे देरफुंहांनाय गथ’फोराबो गावजों लोगो लालायना आखाइयाव मना हरना फिथा-सिथाव बिबायना जालायोमोन । आथिखालनि बर’ समाजाव बैफोर दोरोङारि मागो जानायनि आखुथाइफोरा गोमालांनो हमदोंसै । बे फिथा-सिथाव बिबायना जानायखौ दिनैनि गोदान बर’ समाजाव गोबाङै नुनो मोनलिया । बर’ गामिनि गफाफोरावल’ बैफोर दंसै । जौ लोंनायफोरा नाथायबा दाबो बाङाय जायाखै गोदोनि बादिनो दं । फोर्बोनि मुंल’ मोननांगौ ।